Clint Eastwood jest już ikoną amerykańskiego przemysłu filmowego. Aktor, scenarzysta, reżyser, producent i kompozytor w jednym, choć ma 90 lat, nadal działa w branży filmowej i odnosi spore sukcesy. W 2003 roku powstał film Mystic River (Rzeka tajemnic Dennisa Lehane to powieść, na podstawie której nakręcono film), które było jego 24. projektem za kamerą i zostało zaprezentowane na Festiwalu Filmowym w Cannes.
O czym opowiada film Rzeka tajemnic?
Rzeka tajemnic to opowieść o trzech mężczyznach, którzy przyjaźnili się w dzieciństwie, jednak podzieliła ich straszna tragedia. Trzymali się z daleka od siebie, zapominając o tym, co się stało. Każdy poszedł własną drogą. Po ćwierć wieku dalej niewiele ich łączy. Jimmy ma kryminalną przeszłość i nadal jest szanowany przez półświatek. Dave to robotnik, cichy i nieszczęśliwy człowiek, mieszkający z żoną i 7-letnim synem. Ostatnim z trzech głównych bohaterów jest Sean, policjant, który na co dzień ma do czynienia ze straszliwymi zbrodniami, znieczulając go emocjonalnie na tyle, by zniszczyć jego małżeństwo. Jednak przeznaczenie splątuje ze sobą dawnych przyjaciół, i to w ponurych okolicznościach. Zabójstwo ukochanej córki Jimmy’ego wpływa bezpośrednio na życie tych trzech mężczyzn.
Rzeka tajemnic – kryminał niemal doskonały
Podobnie jak w przypadku innych filmów Eastwooda i ta opowieść oparta jest na zbrodni i do pewnego stopnia jest typowym thrillerem poszukującym odpowiedzi na to, kto zabił. Film opowiada o bólu i pragnieniu zemsty za przestępstwo. Jednak wraz z rozwojem fabuły temat stopniowo znika z tła, ustępując miejsca coraz głębszym, mroczniejszym zakamarkom eksplorowanym w duszy bohatera oraz echom niezapomnianej tragicznej przeszłości. Sensacja związana z zabójstwem młodej Katie przywołuje dawne wspomnienia, rozdzierając na nowo rany, które wydają się zagojone, co utrudnia bohaterom podjęcie właściwych decyzji.
Rzeka tajemnic cały film to fascynująca, często zaskakująca i bardzo amerykańska opowieść o męskiej przyjaźni. Po drodze, w tej historii, zaczynają przeważać również głosy kobiece. W końcu stają się one siłą napędową wydarzeń. To dzięki nim niektórzy umierają, a inni znajdują w sobie siłę. Kobiece motywy w filmie są różne, ale niestety nie zawsze są moralne. Wielowątkowa, dobrze prowadzona opowieść, z fascynującymi zdjęciami oraz montażem, wprowadzi nas w mroczną atmosferę przedmieść Bostonu w USA, co z pewnością znajdzie wielu amatorów.
Rzeka tajemnic – gwiazdorska obsada
Kto jest w obsadzie Rzeki tajemnic? Film obfituje w doświadczonych aktorów, takich jak Sean Penn w roli Jimmyego Markuma, który zagrał m.in. w 21 gramach, Kolorach czy Drzewie życia. Oprócz niego można również spotkać w produkcji Rzeka tajemnic Kevina Bacona (jako Sean Devine) i Tima Robbinsa (jako Dave Boyle). Występuje także Lawrence Fishburne i Marcia Gay Harden. W ramach ciekawostki dodamy, że w sieci pojawia się hasło “Rzeka tajemnic Amanda Quick” – choć tytuł jest taki sam, mowa tu o zgoła odmiennym gatunku i zupełnie innej autorce, tym razem romansu z czasów epoki wiktoriańskiej.
Recenzja filmu Rzeka tajemnic
Po takim opisie widz może być przygotowany na typowy kryminał, poszukujący odpowiedzi na pytanie: „Rzeka tajemnic – kto zabił?”. Jednak nawet najbardziej szczegółowe podsumowanie, a nawet samo streszczenie filmu Rzeka tajemnic, nie może oddać widzom całej złożoności filmu Eastwooda. Interpretacja tajemnicy to tylko fragment filmu wybrany przez reżysera. Trzej głowni bohaterowie są połączeni siecią współzależności, która jest bardzo subtelna, gęsta i tak skomplikowana, że widz może dostrzec szczegóły wyłącznie podczas uważnego oglądania dzieła. W całej sytuacji nie ma bohatera w 100% dobrego lub złego. Każdy, kto pojawia się w tym filmie, jest przedstawiony w prawdziwym szekspirowskim stylu, jest pełny pasji. Ta namiętność decyduje o losie każdego z nich, a nie ślepy los czy przypadek. Nie sposób nie zrozumieć ich motywów ani nie znaleźć współczucia dla ich niedociągnięć.
Czym Rzeka tajemnic różni się od innych filmów, które przedstawiają ludzką naturę opartą na kryminale? Przede wszystkim rola poczucia winy bohaterów. Emocja ta jest powszechna u ludzi, ale często jest ignorowana przez wielkich twórców filmowych i literackich.
Oczywiście fakt, że widzowie mogą zaakceptować całą historię, to nie tylko zasługa samego reżysera. Film ten może zostać wyróżniony głównie dzięki zasłudze dwóch wybitnych i często niedocenianych aktorów – Seana Penna i Tima Robbinsa, którzy naprawdę robią wrażenie. Ekspresyjna, niejednoznaczna rola Penna dręczona skrajnymi emocjami, oczywiście najbardziej zapada w pamięć. Jednak Robbins nie pozostaje w tyle.
Ale czy tylko ekspresyjne postacie sugeruje sam reżyser? Tytułowa rzeka Eastwooda – wyrażona przydawką – “mystic” – oznacza znacznie więcej niż tylko faktycznie istniejącą nazwę geograficzną, która pozwala na wyświetlenie akcji na mapie Stanów Zjednoczonych. Jak należy czytać ten symbol? Tradycyjnie ta rzeka jest obrazem zmian i miejsc, do których nie można wejść dwa razy w ten sam sposób.
Jeśli widzowie tak interpretują ten niejednoznaczny, niezrozumiały i zapadający w pamięć film, to okazuje się, że Eastwood uczynił ten film nie tylko bardzo pięknym, ale także bardzo ważnym. Bo jeśli spośród wielu kwestii moralnych, jakie można wyciągnąć z Rzeki tajemnic, coś wydaje się warte podkreślenia w świecie, w którym żyjemy, to “stary” fakt, że zemsta nie przynosi ulgi czy ukojenia. Filozofia „oko za oko” prędzej czy później większości ludzi uczyni ślepcami.
Nietrudno zobaczyć film Rzeka tajemnic online – obecnie jest dostępny na wielu platformach streamingowych. To propozycja godna rozważenia na weekendowy seans dla wielbicieli pozycji z gatunku thriller.
Fot: screen z oficjalnego trailera filmu na YouTube
